Recht van Hypotheek is een juridische term die wordt gebruikt in het kader van onroerend goed transacties, met name bij het afsluiten van een hypotheeklening. Het is een zakelijk recht dat de hypotheekhouder, meestal een geldverstrekker zoals een bank, heeft op het betreffende onroerend goed waarvoor de lening is verstrekt.
Het Recht van Hypotheek wordt vastgelegd in een notariële akte die wordt opgesteld bij het afsluiten van de hypotheeklening. Deze akte wordt vervolgens ingeschreven in het Kadaster, waar het openbaar wordt geregistreerd. Hierdoor krijgt het Recht van Hypotheek een officiële status en wordt het voor iedereen kenbaar.
Het doel van het Recht van Hypotheek is om de geldverstrekker een zekerheid te bieden dat hij zijn uitgeleende bedrag terug kan krijgen als de hypotheeknemer, de persoon die de lening afsluit, niet aan zijn betalingsverplichtingen kan voldoen. Dit geeft de geldverstrekker het recht om het onroerend goed te verkopen en met de opbrengst van de verkoop zijn uitgeleende bedrag terug te krijgen. Het Recht van Hypotheek wordt ook wel het zogenoemde “zakelijk recht van voorrang” genoemd, omdat de hypotheekhouder bij een eventuele executieverkoop van het onroerend goed als eerste wordt uitbetaald.
Het Recht van Hypotheek kan alleen worden gevestigd op onroerend goed, zoals een woning of een stuk grond. Het geeft de hypotheekhouder geen recht op het gebruik of genot van het onroerend goed, maar slechts het recht om het te gelde te maken bij wanbetaling. Het blijft weliswaar een zakelijk recht dat gekoppeld is aan het onroerend goed zelf en niet aan de persoon die de lening heeft afgesloten. Dit betekent dat het Recht van Hypotheek in principe overdraagbaar is, inclusief de verplichtingen die daarbij horen.
Het Recht van Hypotheek eindigt doorgaans op het moment dat de hypotheeklening volledig is afgelost. Dit wordt dan ook vastgelegd in een royementsakte, die eveneens via het Kadaster wordt ingeschreven. Hierdoor wordt het Recht van Hypotheek officieel beëindigd en kan het onroerend goed vrij van hypotheek worden verkocht of belast.
Het begrip Recht van Hypotheek is dus een belangrijk onderdeel binnen de Nederlandse huizenmarkt, omdat het de geldverstrekker beschermt tegen wanbetaling en tegelijkertijd de mogelijkheid geeft om het onroerend goed te gelde te maken. Huizenkopers en verkopers moeten zich bewust zijn van de rechten en verplichtingen die samenhangen met het Recht van Hypotheek, aangezien het invloed kan hebben op de verkoop en financiering van een woning.